Để con biết cách tiêu tiền và tiết kiệm tiền hiệu quả, cha mẹ phải dạy cho các em ngay từ nhỏ. Dạy con cách tiêu tiền đúng cách sẽ giúp các em phát triển và sống có trách nhiệm hơn. Sau đây là những gợi ý các bậc phụ huynh nên tham khảo để giúp trẻ ý thức được giá trị của đồng tiền và biết dùng tiền vào đúng mục đích.
1. Dạy con ngay từ nhỏ
Ngay khi ở tuổi mầm non, bạn nên dạy con những bài học về tiền bạc. Nhiều bậc cha mẹ cho rằng không nên dạy con cách tiêu tiền quá sớm vì có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Tuy nhiên, đó là một quan niệm sai lầm. Bởi ngay từ khi còn nhỏ, trẻ đã bắt đầu nhận thức được sự tồn tại của tiền bạc. Do đó, khi trẻ đã biết đếm, cha mẹ nên giải thích cho con biết giá trị của đồng tiền để trẻ biết cách tiêu tiền tiết kiệm và sử dụng tiền mục đích hơn.
Khi dạy cho con biết giá trị của đồng tiền, bạn nên lồng ghép những tình huống cụ thể để trẻ hiểu rõ, không nên đưa ra những bài học chung chung sẽ khiến cho việc dạy dỗ của bạn không hiệu quả.
Ngoài ra, bạn cũng nên học cách “từ chối” khi trẻ đòi hỏi một món đồ nào đó. Hãy giải thích cho trẻ hiểu rằng, mình chỉ mua những cái mình “cần”, chứ không mua những cái mình “muốn”. Như vậy, trẻ mới đưa ra những quyết định chi tiêu sáng suốt ngay từ khi còn nhỏ.
2. Dạy con tiết kiệm
Nếu ngay từ nhỏ, trẻ đã biết tiết kiệm thì lớn lên các em sẽ biết tiêu tiền đúng cách. Bạn có thể dạy con cách tiết kiệm tiền bằng cách mua một chú heo đất để bé bỏ tiền mừng tuổi hoặc tiền của người lớn cho vào đó. Với cách này, bé sẽ biết được cách giữ tiền của mình và chi tiêu một cách tiết kiệm hơn.
Khi trẻ đòi hỏi mua một món đồ yêu thích, cha mẹ không nên đưa tiền cho trẻ mua mà phải giải thích cặn kẽ cho con hiểu món đồ đó thật sự chưa cần thiết, nếu muốn con hãy tự tích cóp để mua chúng. Ví dụ như khi trẻ đòi: “Con muốn mua chiếc xe đồ chơi giống bạn Nam bố à!”, hãy nhẹ nhàng trả lời con: “Bố nghe nói bạn Nam tự dành dụm tiền bỏ heo để mua chiếc xe đó, con nên bắt chước bỏ heo giống bạn ấy để mua xe nhé!”.
3. Bố mẹ phải làm gương tốt cho con trẻ
Một điều không kém phần quan trọng trong việc dạy con cách tiêu tiền hiệu quả, là bố mẹ phải là tấm gương tốt cho trẻ. Trẻ em thường có xu hướng bắt chước những điều mà người lớn làm. Do đó, cha mẹ đóng vai trò rất quan trọng, là hình mẫu để trẻ em làm theo.
Nếu có thói quen mua sắm “thả ga”, tuyệt đối không nên cho con trẻ nhìn thấy, vì trẻ sẽ nghĩ rằng tiền bạc không quan trọng. Chính điều này sẽ khiến trẻ ỷ lại và không có thói quen tiết kiệm tiền.
4. Định hướng cho trẻ cách chi tiêu
Với khoảng tiền tiết kiệm của trẻ, cha mẹ có thể cho bé quyền tự chủ nhưng hãy giúp bé định hướng cách tiêu tiền hiệu quả. Ngoài ra, bạn cũng không nên để bé tự quyết định mua những món đồ quá đắt tiền, chỉ nên mua những món đồ, vật dụng có giá phải chăng.
Bạn có thể cùng bé ghi ra tờ giấy những mục tiêu ngắn hạn và dài hạn cho kế hoạch chi tiêu của trẻ. Ví dụ như tờ giấy ghi mục tiêu ngắn hạn là những quyển sách, truyện, đồ chơi hay đĩa phim – là những thứ mà trẻ có thể hoàn toàn mua trong tuần hoặc trong tháng. Còn với những khoảng mục tiêu dài hạn được tính bằng năm là những món quà giá trị như chiếc xe đạp mới, hay chuyến du lịch chẳng hạn. Với cách này, bé đã tự lên kế hoạch tiết kiệm để mua những thứ mình thích mà không cần xin người lớn. Đây là điều mà các bậc cha mẹ nên lưu ý để dạy con tiêu tiền đúng cách hơn.
5. Nói chuyện với trẻ về những hoàn cảnh khó khăn
Để giúp trẻ biết quý trọng đồng tiền và tiêu tiền đúng mục đích, cha mẹ nên thường xuyên nói chuyện với con về những hoàn cảnh khó khăn. Hãy cho trẻ biết rằng, tiền không tự nhiên mà có, để có nó, người lớn phải làm việc rất vất vả nên các con phải biết trân trọng tiền mình kiếm ra.
Bạn có thể nhẹ nhàng nói với con rằng, rất nhiều bạn bè bằng tuổi con không có áo quần để mặc, không có đồ ăn ngon để ăn, hay các cô chú nông dân phải vất vả lắm mới làm được hạt gạo,… Như vậy, trẻ sẽ biết cách tiêu tiền tiết kiệm, giữ gìn và quý trọng những gì mà mình đang có.
Hiện nay, khi người lớn quá bận rộn với “trăm công ngàn việc” và không có nhiều thời gian chăm lo con cái nên việc đưa tiền để con tự mua những thứ mình thích càng trở nên phổ biến. Tất nhiên, việc cho con tiền và để chúng tự quyết định không phải là sai, nhưng nếu không biết cách dạy con và định hướng cách quản lý và chi tiêu, có thể sẽ mang lại điều không tốt. Hy vọng rằng, những gợi ý trên đây sẽ giúp các bậc cha mẹ dạy con cách tiêu tiền tiết kiệm và đúng mục đích hơn.
Bích Thuỷ
