Vào lớp 1 là bước ngoặt lớn trong cuộc đời trẻ, đây là giai đoạn bé có sự thay đổi lớn khi chuyển từ môi trường mầm non chỉ biết chơi đùa sang môi trường nề nếp của việc học tập. Trước ngưỡng cửa lớn của cuộc đời trẻ, không ít phụ huynh tỏ ra băn khoăn lo lắng.

1. Bé có theo kịp việc học?

Có cậu con trai 5 tuổi sắp vào lớp 1, anh Nam (Q. Phú Nhuận) tỏ ra lo lắng: “Cháu nhà tôi rất ham chơi không biết khi vào lớp 1 cháu có chịu học và theo kịp bạn bè không?”. Không chỉ riêng gì anh Nam, đó là lo lắng chung của các bậc phụ huynh khi chuẩn bị cho con vào lớp 1. Nếu ở mẫu giáo, hoạt động chủ đạo là vui chơi, thì lứa tuổi học sinh tiểu học là hoạt động học tập. Quá trình chuyển đổi hoạt động chủ đạo sẽ gây cho trẻ rất nhiều khó khăn, nhất là tâm lý.
Từ mầm non chuyển sang lớp 1 là một bước ngoặt lớn, chuyển từ môi trường quen được chăm sóc sang môi trường với hoạt động học là chính, trẻ có thể bị “sốc” hoặc mất tập trung, thậm chí sợ hãi nếu bị ép buộc phải ngồi học quá lâu. Ai rồi cũng đến tuổi phải đi học, thay vì lo lắng cha mẹ nên động viên và giúp trẻ vượt qua những bỡ ngỡ ban đầu.

Trong buổi hội thảo “Chuẩn bị cho con vào lớp 1” diễn ra tại Hệ thống Trường Tây Úc vào tháng 1 vừa qua, TS Lê Thị Linh Trang khuyến khích các bậc phụ huynh nên tập cho bé có một khoảng thời gian ngồi im nhất định trong ngày. “Các mẹ có thể tập cho trẻ ngồi im bằng cách đọc truyện, luyện nét hay không làm gì cả trong vòng 5 đến 10 phút, khi trẻ quen dần thì tăng thời gian lên. Đây là cách giúp bé cảm thấy việc ngồi yên lặng, làm theo nề nếp ở trường tiểu học không phải là cực hình. Chỉ khi trẻ im lặng và chuyên tâm vào một việc gì đó trẻ mới có thể nghe được bài giảng của thầy cô trên lớp”.

2. Trẻ chưa biết đọc, biết viết làm sao vào lớp 1?

Trước những thông tin trường tiểu học không nhận trẻ vào lớp 1 nếu chưa biết đọc, biết viết nhiều cha mẹ tỏ ra rất lo lắng. Sợ con không được nhận vào trường, nhiều phụ huynh đã vội vã tìm lớp học thêm cho con từ hè, thậm chí là ngay sau Tết. Càng sợ con thua kém bạn bè, bị thầy cô chê trách cha mẹ càng cố gắng trang bị cho trẻ thật nhiều kiến thức cho trẻ biết đọc, biết viết trước.

Tuy nhiên việc cho trẻ đi học sớm là điều “lợi bất cập hại”. Trẻ chưa phù hợp về lứa tuổi, thể chất sẽ dẫn đến việc lệch lạc về tư thế ngồi, nét chữ, tay cầm bút, … dù trẻ biết chữ sớm nhưng việc sửa lại những lỗi sai còn khó khăn hơn dạy mới. “Thật ra việc học chữ không khó, đó là bản năng của con người. Các kỹ năng đọc, viết sẽ được dạy khi trẻ vào lớp 1. Các phụ huynh nên kiểm tra lại thông tin bởi không có trường tiểu học nào không nhận trẻ vì trẻ không biết đọc, biết viết trước.”, TS Lê Thị Linh Trang nhấn mạnh.

3. Làm sao để chọn được một ngôi trường tốt cho con?

Khác với con của anh Nam ở trên, bé Thỏ của chị Ngọc Triều lại không chịu rời trường mẫu giáo để vào lớp 1 bởi lý do không muốn xa cô giáo và bạn bè. “Bé nhà tôi rất sợ bẩn nên việc chọn trường cho con rất khó khăn. Bé còn quá nhỏ nên tôi rất lo lắng ở khoản vệ sinh, chăm sóc cá nhân, không biết bé có làm quen được với môi trường mới?”, chị Triều lo lắng.
Bố mẹ nào khi có con đến tuổi bắt đầu vào lớp 1 đều lo lắng về việc chọn trường cho con. Việc không biết tiêu chí của một ngôi trường tốt, cộng với việc hàng loạt các trường tiểu học “mọc lên như nấm” đã khiến các bậc phụ huynh cảm thấy “đau đầu” khi chọn trường cho con.

Để giải quyết vấn đề này các bậc phụ huynh nên dành thời gian đưa trẻ đến tham quan các trường tiểu học. Đây là cách tốt nhất để đánh giá chất lượng cơ sở vật chất và giúp bé làm quen trước với môi trường mới. Hoặc các phụ huynh có thể tham gia các buổi hội thảo giáo dục do nhà trường tổ chức để được các chuyên gia chia sẻ kinh nghiệm chọn trường cũng như được tư vấn về phương pháp giáo dục đối với trẻ nhỏ.
Theo cô Nguyễn Thị Ngọc Lan – Phó Hiệu trưởng Hệ thống Trường Tây Úc chia sẻ: “Đối với lứa tuổi từ mầm non lên tiểu học, môi trường giáo dục khơi gợi hứng thú học tập, làm quen với nề nếp, học cách tư duy, mang tính quyết định hơn là tập trung nhồi nhét kiến thức. Chính vì vậy các phụ huynh nên chọn cho con những môi trường giáo dục tiên tiến có phương pháp giảng dạy khoa học để tạo điều kiện cho các em vừa học, vừa chơi. Có như vậy trẻ mới không bị áp lực, học tập sẽ hiệu quả hơn”.
Nhiều trẻ lúc mới bắt đầu tiếp xúc với môi trường mới sẽ rất bỡ ngỡ, sợ hãi,… chính vì vậy đây là giai đoạn cần sự hỗ trợ từ thầy cô và gia đình. Để trẻ tự tin và mạnh dạn hơn, người lớn chúng ta hãy là người bạn đồng hành cùng trẻ trên chặng đường vào lớp 1, đừng vì sự lo lắng thái quá của bản thân mà gây áp lực đối với trẻ khiến trẻ nghĩ việc vào lớp 1 là điều gì đó rất đáng sợ.

Thiên Thanh